Tăng nhãn áp nghĩa là áp lực trong mắt bạn — áp lực trong mắt (IOP) — cao hơn bình thường. Nếu không được điều trị, nhãn áp cao có thể gây ra bệnh tăng nhãn áp và mất thị lực vĩnh viễn ở một số người.
Tuy nhiên, một số người có thể bị tăng nhãn áp mà không gây ra bất kỳ tổn thương nào cho mắt hay thị lực của họ, điều này được xác định thông qua một buổi khám mắt toàn diện và kiểm tra trường thị giác.
Các nhà nghiên cứu đã ước tính rằng có tới 9,4 phần trăm số người từ 40 tuổi trở lên bị nhãn áp cao, và rằng tình trạng này dễ xảy ra hơn từ 10 đến 15 lần so với bệnh tăng nhãn áp góc mở nguyên phát, là loại bệnh tăng nhãn áp phổ biến nhất.
Làm thế nào để bạn biết mình bị tăng nhãn áp?
Bạn không thể tự mình biết bị tăng nhãn áp vì không có dấu hiệu bên ngoài nào như đau mắt hay đỏ mắt. Chỉ chuyên gia chăm sóc mắt mới có thể phát hiện ra.
Khi thực hiện khám mắt toàn diện, chuyên gia chăm sóc mắt của bạn sẽ đo IOP và so sánh với các chỉ số bình thường. Chỉ số nhãn áp từ 21 mmHg (millimet thủy ngân) trở lên thường là biểu hiện của tăng nhãn áp.
Nếu bạn hình dung mắt của bạn là một quả cầu được bơm phồng nhờ áp suất, bạn có thể hiểu rõ hơn tại sao lại cần phải theo dõi tăng nhãn áp. Áp lực quá cao hoặc tiếp tục tăng sẽ tạo ra một lực bên trong mắt của bạn mà có thể gây ra tổn thương cho dây gần kinh thị giác mỏng manh của mắt, dẫn đến bệnh tăng nhãn áp.
Nguyên nhân gì gây ra nhãn áp cao?
Các yếu tố gây ra hoặc gắn liền với tăng nhãn áp gần như giống với các nguyên nhân gây ra bệnh tăng nhãn áp. Các yếu tố này bao gồm:
Tiết dịch nước quá mức
Dịch nước là dịch trong do một cấu trúc nằm sau mống mắt có tên là thể mi tiết ra bên trong mắt. Dịch nước chảy qua đồng tử và làm đầy khoang trước của mắt (khoảng không giữa mống mắt và giác mạc).
Dịch nước dẫn lưu từ mắt qua một cấu trúc có tên là vùng bè, ở ngoài khoang trước, nơi giác mạc và mống mắt gặp nhau. Nếu thể mi tiết quá nhiều dịch nước, áp lực trong mắt sẽ tăng, gây tăng nhãn áp.
Dẫn lưu dịch nước không đủ
Nếu dịch nước dẫn lưu từ mắt quá chậm, nó sẽ phá vỡ sự cân bằng bình thường giữa việc tiết dịch nước và dẫn lưu, điều này sẽ gây ra tăng nhãn áp.
Thuốc
Một số loại thuốc có thể có tác dụng phụ là gây tăng nhãn áp ở một số người. Ví dụ: các loại thuốc steroid được sử dụng để điều trị bệnh hen và các bệnh lý khác đã được chứng minh là làm tăng nguy cơ tăng nhãn áp. Nếu vì lý do nào đó mà bạn được kê thuốc steroid, hãy hỏi chuyên gia chăm sóc mắt xem bạn nên kiểm tra IOP thường xuyên như thế nào.
Chấn thương mắt
Bất kỳ tổn thương mắt nào đều có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng giữa tiết dịch nước và dẫn lưu khỏi mắt, có thể dẫn đến tăng nhãn áp. Đôi khi điều này có thể xảy ra hàng tháng hoặc hàng năm sau tổn thương. Trong lúc khám mắt định kỳ, hãy cho chuyên gia chăm sóc mắt của bạn biết nếu bạn đã từng gặp bất kỳ chấn thương mắt nào gần đây hoặc trong quá khứ.
Các tình trạng mắt khác
Tăng nhãn áp đã có liên quan đến nhiều tình trạng mắt, gồm cả hội chứng giả tróc bao, hội chứng phân tán sắc tố và cung giác mạc. Nếu bạn gặp phải bất kỳ tình trạng nào trong số này, chuyên gia chăm sóc mắt của bạn có thể khuyên bạn khám mắt và đo nhãn áp thường xuyên hơn.
Chủng tộc, tuổi tác và tiền sử gia đình cũng góp phần vào rủi ro bị tăng nhãn áp và bệnh tăng nhãn áp. Mặc dù ai cũng có thể bị nhãn áp cao, tuy nhiên người Mỹ gốc Phi, người trên 40 tuổi, và những người có tiền sử gia đình tăng nhãn áp hoặc bệnh tăng nhãn áp có rủi ro mắc cao hơn.
Theo một số nghiên cứu, những người có số đo độ dày giác mạc trung tâm mỏng hơn bình thường cũng có rủi ro bị tăng nhãn áp và bệnh tăng nhãn áp cao hơn.
Điều trị tăng nhãn áp
Nếu chuyên gia chăm sóc mắt của bạn xác định rằng bạn đã bị tăng nhãn áp, họ có thể kê thuốc nhỏ mắt để làm giảm nhãn áp của bạn.
Do những loại thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ, một số chuyên gia chăm sóc mắt sẽ chọn theo dõi IOP và chỉ hành động nếu bạn có các dấu hiệu khác cho thấy bạn đang phát triển bệnh tăng nhãn áp.
Trong một số trường hợp (nếu thuốc nhỏ mắt không hiệu quả trong việc làm giảm IOP), chuyên gia chăm sóc mắt của bạn có thể khuyến nghị các biện pháp điều trị khác, gồm cả phẫu thuật bệnh tăng nhãn áp, để điều trị nhãn áp cao.
Ít nhất thì, vì tăng nhãn áp khiến bạn gặp rủi ro mắc bệnh tăng nhãn áp cao, bạn nên đo IOP thường xuyên để theo dõi tình trạng này.
