การติดเชื้อที่ตา: ชนิด อาการ และการรักษา
การติดเชื้อที่ตาเกิดเมื่อเชื้อโรคที่ก่อโรค อันได้แก่ แบคทีเรีย ราและไวรัส รุกล้ำเข้าไปในส่วนใด ๆ ของลูกตาหรือเนื้อเยื่อรอบ ๆ รวมทั้งผิวหน้าส่วนที่ใสของตา (กระจกตา) และเยื่อบุบาง ๆ ที่บุด้านนอกของตาและเปลือกตาด้านใน (เยื่อตา)
อาการของการติดเชื้อที่ตา
อาการที่พบบ่อยของการติดเชื้อที่ตามีหลายอย่างรวมทั้ง:
เมื่อใดก็ตามที่ท่านสงสัยว่าจะมีการติดเชื้อที่ตา ท่านควรไปพบ จักษุแพทย์เสมอ เพื่อรับ การตรวจตาการพยายามจะวินิจฉัยอาการด้วยตนเองอาจทำให้ได้รับการรักษาที่มีประสิทธิภาพช้าลงและอาจทำให้สูญเสียการมองเห็นอย่างถาวรได้
ถ้าท่านใส่ คอนแทคเลนส์ท่านควรเปลี่ยนมาใส่ แว่นตาเท่านั้น จนกว่าท่านจะได้พบผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาหรือแพทย์ทั่วไปของท่านเพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาเสียก่อน
การติดเชื้อที่ตามีมากมายหลายชนิดและผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาหรือแพทย์ทั่วไปของท่านจำเป็นต้องหาว่าการติดเชื้อที่ตาที่ท่านมีนั้นเป็นชนิดใดเพื่อจะสั่งจ่ายการรักษาที่เหมาะสม
แพทย์อาจต้องนำตัวอย่างจากส่วนที่มีอาการของตาเพื่อเพาะเชื้อก่อนจะประเมินชนิดการติดเชื้อที่แม่นยำ หากมีการติดเชื้อจริง ซึ่งอาจช่วยระบุการรักษาที่มีประสิทธิภาพที่สุดได้ เช่น ยาปฏิชีวนะที่ออกฤทธิ์เจาะจงกับชนิดของแบคทีเรียที่ก่อการติดเชื้อนั้น
ชนิดของการติดเชื้อที่ตา
ตัวอย่างการติดเชื้อที่ตาจากไวรัส ราและแบคทีเรียมีดังนี้:
เยื่อตาอักเสบ
เยื่อตาอักเสบเป็นการติดเชื้อที่ตาที่พบบ่อยและติดต่อง่ายมากชนิดหนึ่งซึ่งมักจะแพร่กระจายในเด็ก ๆ ในเนิร์สเซอรี่ ห้องเรียนและสิ่งแวดล้อมคล้าย ๆ กันนี้ ครูและผู้ช่วยดูแลก็มีความเสี่ยงมากขึ้นที่จะเกิดเยื่อตาอักเสบเมื่อทำงานใกล้ชิดกับส่วนที่มีเด็กเล็ก
เยื่อตาอักเสบชนิดติดเชื้อ ที่พบบ่อย มักมีต้นตอจากเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย ทารกอาจรับการติดเชื้อที่เยื่อตาได้เช่นกัน (เยื่อตาอักเสบจากหนองในแท้และหนองในเทียม) ในระหว่างคลอดหากแม่มีโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
การติดเชื้อที่ตาจากไวรัสอื่น ๆ (กระจกตาอักเสบจากไวรัส)
นอกจากเยื่อตาอักเสบที่พบบ่อยแล้ว การติดเชื้อที่ตาจากไวรัสอื่น ๆ ยังมีเริมที่ตาด้วย ซึ่งเกิดจากการสัมผัสไวรัส Herpes simplex
กระจกตาอักเสบจากรา
การติดเชื้อที่ตาชนิดนี้เป็นข่าวไปทั่วโลกในปี 2549 เมื่อน้ำยาคอนแทคเลนส์ชนิดหนึ่งมีความเกี่ยวข้องกับการระบาดในหมู่ผู้ใส่คอนแทคเลนส์ และน้ำยาดังกล่าวได้ถูกถอนจากตลาดไปแล้วในปัจจุบัน
การติดเชื้อที่ตาจากราเกี่ยวข้องกับราชนิด Fusarium ซึ่งพบบ่อยในสารอินทรีย์ ราชนิดนี้และชนิดอื่นสามารถรุกล้ำเข้าไปในตาในกรณีอื่น ๆ ด้วย เช่น เมื่อมีการบาดเจ็บลึกเข้าไปจากกิ่งไม้
กระจกตาอักเสบจากเชื้อ Acanthamoeba
ผู้ใส่คอนแทคเลนส์มีความเสี่ยงมากขึ้นที่จะเจอกับปรสิตที่สามารถรุกล้ำเข้าไปในตาและก่อการติดเชื้อที่ร้ายแรงและเสี่ยงกับปัญหาการมองเห็น ซึ่งเรียกว่า กระจกตาอักเสบจากเชื้อ Acanthamoeba จึงเป็นเหตุผลให้ผู้ใส่คอนแทคเลนส์ควรปฏิบัติตามข้อควรระวังด้านความปลอดภัย เช่น ไม่ควรว่ายน้ำขณะใส่คอนแทคเลนส์
หากท่านใส่คอนแทคเลนส์ขณะว่ายน้ำหรือแช่ในอ่างอาบน้ำร้อน ท่านควรถอดและฆ่าเชื้อคอนแทคเลนส์ทันทีหลังจากนั้น
โดยทั่วไปผู้ใส่คอนแทคเลนส์มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อที่ตาจากราและแบคทีเรียเพิ่มขึ้นจริง จึงต้องปฏิบัติตาม วิธีการดูแลคอนแทคเลนส์ ที่เหมาะสม
ริดสีดวงตา
การติดเชื้อที่ตาที่ร้ายแรงที่เรียกว่าริดสีดวงตานั้นเกี่ยวข้องกับเชื้อ Chlamydia trachomatisเป็นสาเหตุหลักของภาวะตาบอดในบางส่วนของโลก ปัญหาที่พบบ่อยคือการแพร่กระจายของการติดเชื้อโดยแมลงวันในสิ่งแวดล้อมที่ขาดสุขอนามัยและเกิดการติดเชื้อซ้ำ
ริดสีดวงตามักมีการติดเชื้อที่เปลือกตาด้านในซึ่งจะเริ่มเป็นแผลเป็น แผลเป็นนั้นจะก่อให้เกิด"การม้วนกลับ"ของเปลือกตา และขนตาเริ่มปัดเข้าและทำอันตรายเนื้อเยื่อกระจกตาทำให้เกิดตาบอดอย่างถาวร สุขอนามัยที่ดีและการมีการรักษาเช่นยาปฏิชีวนะชนิดรับประทานเป็นสิ่งจำเป็นในการควบคุมริดสีดวงตา
การติดเชื้อในลูกตา
การติดเชื้อในลูกตามักเกิดจากแบคทีเรียและเป็นการติดเชื้อที่ร้ายแรงของภายในลูกตา สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดคือ การบาดเจ็บที่รุกล้ำเข้าไปในตาอาจเป็นผลแทรกซ้อนที่พบได้น้อยของการผ่าตัดตา เช่น การผ่าตัดต้อกระจกได้.
ต้องมีการรักษาทางการแพทย์อย่างทันท่วงทีด้วยยาปฏิชีวนะอย่างแรงเพื่อป้องกันการสูญเสียการมองเห็นขั้นร้ายแรงหรือแม้แต่ตาบอดจากการติดเชื้อในลูกตาได้
ภาวะแทรกซ้อนของการติดเชื้อที่ตา
การติดเชื้อสามารถเกิดที่ด้านในของเปลือกตาด้านบนและด้านล่างได้ด้วย ทำให้เกิด ตากุ้งยิง หรือตากุ้งยิงชนิดไม่เจ็บ ควรหลีกเลี่ยงการขยี้หรือ “บีบ”ตากุ้งยิงเพราะอาจทำให้เกิดการติดเชื้อที่ร้ายแรงขึ้นและลึกขึ้นที่เรียกว่าเนื้อเยื่อในเบ้าตาอักเสบได้
เนื้อเยื่อในเบ้าตาอักเสบเป็นการติดเชื้อของเนื้อเยื่อรอบลูกตา ซึ่งเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์เนื่องจากหากไม่รักษาอย่างทันท่วงที จะสามารถทำให้เกิดตาบอด เยื่อหุ้มสมองอักเสบและถึงตายได้
การติดเชื้อสามารถนำไปสู่การอักเสบและการอุดตันของระบบระบายน้ำตาและก่อให้เกิดถุงน้ำตาอักเสบได้
การติดเชื้อยังอาจเป็นสาเหตุเริ่มต้นของแผลที่กระจกตาซึ่งคล้ายกับหนองบนตา หากปล่อยไว้โดยไม่รักษา แผลที่กระจกตาอาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นที่ร้ายแรงได้
การรักษาการติดเชื้อที่ตา
โชคดีที่การติดเชื้อที่ตาจากแบคทีเรียที่พบได้มากที่สุดสามารถรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยใช้ยาหยอดตาหรือยาขี้ผึ้งปฏิชีวนะที่ต้องใช้ใบสั่งแพทย์และการประคบ
การติดเชื้อที่ตาจากไวรัสที่พบบ่อย ๆ สามารถหายได้เอง ในกรณีที่มีการติดเชื้อที่ตาจากไวรัสอย่างรุนแรง อาจมีการสั่งจ่ายยาหยอดตาต้านไวรัสได้ การติดเชื้อที่ตาจากไวรัสบางชนิดต้องมีการใช้ยาหยอดตาสเตียรอยด์อย่างระมัดระวังเพื่อลดการอักเสบที่เกิดด้วย
แพทย์อาจสั่งจ่ายยาปฏิชีวนะหรือยาต้านไวรัสแบบรับประทานให้ท่าน โดยขึ้นกับสาเหตุที่แท้จริงของการติดเชื้อที่ตาของท่าน หากอาการของท่านแย่ลงหรือเปลี่ยนไป โปรดติดต่อผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาหรือแพทย์ทั่วไปทันที
จะป้องกันการติดเชื้อที่ตาได้อย่างไร
หากท่านอยู่ใกล้ผู้ที่มีอาการตาแดง อย่าสัมผัสตาของท่านจนกว่าจะล้างมือเสียก่อน
ท่านสามารถลดโอกาสติดเชื้อที่ตาจากแบคทีเรียหรือไวรัสที่พบได้บ่อยโดยไม่ขยี้ตา ล้างมือบ่อย ๆ ในระหว่างวัน (โดยเฉพาะอย่างยิ่งก่อนใส่และถอดคอนแทคเลนส์) ซักผ้าเช็ดตัวและผ้าปูที่นอนบ่อย ๆ และทำความสะอาดพื้นผิวในครัวและบริเวณที่ใช้ร่วมกันอื่น ๆ ด้วยผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่ต้านแบคทีเรีย
หน้าที่ตีพิมพ์ใน วันจันทร์ที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2564
