Chắp: Sưng mí mắt

Chắp là một cục sưng không đau trên mí mắt của quý vị. Nó có thể ảnh hưởng đến cả mí mắt trên hoặc mí mắt dưới. Nó thường bị nhầm lẫn với lẹo mắt, nhưng chắp khác biệt ở chỗ nó không gây đau đớn và không do nhiễm trùng do vi khuẩn, không giống như lẹo mắt.

Chắp là kết quả của lẹo bên trong đã lành không còn nhiễm trùng nữa. Những cục sưng mí mắt giống như u nang này hình thành xung quanh một tuyến dầu trong mí mắt và có thể gây đỏ, mí mắt sưng.

Cách xác định chắp

Phần bên trong chắp bao gồm mủ và các chất tiết là chất béo (lipid) bị tắc, chất này thường giúp bôi trơn mắt nhưng không thể thoát ra ngoài được nữa.

Nhiều cục chắp cuối cùng tự thoát dịch, tự khỏi. Quý vị có thể trợ giúp quá trình này bằng cách chườm ấm lên mí mắt. Nhẹ nhàng xoa bóp mí mắt cũng có thể có tác dụng.

Nhưng một số cục chắp tồn tại trong hơn vài tuần và phát triển đủ lớn để trở nên kém hấp dẫn về mặt thẩm mỹ.

Khi những cục chắp không đau này không được điều trị, một cục chắp lớn cuối cùng có thể bắt đầu đè lên giác mạc, tạm thời gây ra loạn thị và nhìn mờ.

Nguyên nhân gì gây ra chắp?

Thông thường không thể biết được nguyên nhân gây ra chắp. Các yếu tố nguy cơ bao gồm bệnh viêm bờ mi và trứng cá đỏ.

Những người bị trứng cá đỏ - đặc trưng bởi da mặt bị đỏ và các cục sưng dưới da - dễ mắc một số vấn đề về mắt như viêm bờ mi và chắp.

Trứng cá đỏ có thể ảnh hưởng đến mí mắt, màng mỏng bên ngoài mắt (kết mạc), bề mặt trong suốt của mắt (giác mạc) và lòng trắng của mắt (củng mạc). Trên thực tế, trứng cá đỏ ảnh hưởng đến mắt và các mô xung quanh được gọi là trứng cá đỏ có biểu hiện ở mắt.

Bản thân nguyên nhân gây trứng cá đỏ có thể khó xác định, mặc dù môi trường và khuynh hướng di truyền là những yếu tố có thể xảy ra. Một số vi sinh vật nhất định sống trong hoặc gần gốc lông mi cũng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm quanh mắt.

Chắp được điều trị như thế nào?

Nếu quý vị bị chắp, tốt nhất là nên gặp bác sĩ nhãn khoa để xác định cách tốt nhất để loại bỏ cục sưng tấy khó chịu này trên mí mắt của quý vị, trước khi tình trạng này dẫn đến các biến chứng khác ở mắt.

Chườm ấm

Bác sĩ nhãn khoa có thể cho quý vị hướng dẫn về cách chườm ấm lên mí mắt để giúp loại bỏ cục sưng ở mí mắt. Nếu quý vị dễ bị bệnh viêm bờ mi, quý vị cũng có thể được hướng dẫn làm sạch mí mắt thường xuyên. 

Thuốc 

Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc bôi tại chỗ để điều trị chắp cho quý vị. Trong một số trường hợp, ngay cả thuốc uống cũng có thể được khuyến nghị để giảm các yếu tố nguy cơ bị chắp.

Các loại thuốc uống được kê đơn phổ biến nhất cho bệnh viêm bờ mi và rối loạn chức năng tuyến meibomian là thuốc kháng sinh như doxycycline. Thuốc kháng sinh tại chỗ và đường uống thường không hiệu quả như phương pháp điều trị trực tiếp cho chắp, vốn không có phần nhiễm trùng đang hoạt động cần phải có phương pháp này.

Thủ thuật ngoại khoa

Các cục sưng nhỏ, không dễ thấy ở mí mắt có thể không cần điều trị gì cả. Tuy nhiên, một số cục chắp do tắc không tự hết. Điều này có thể khiến các vết sưng ở mí mắt dai dẳng hoặc thậm chí phát triển lớn hơn. Trong trường hợp cục chắp gây khó chịu và dai dẳng, bác sĩ nhãn khoa của quý vị có thể khuyến nghị một cuộc phẫu thuật đơn giản tại phòng khám để loại bỏ nó.

Bác sĩ phẫu thuật mắt sẽ gây tê cục bộ để làm tê khu vực này trước khi rạch một đường nhỏ, thường là từ bên dưới mí mắt để làm sạch phần bên trong cục ở mí mắt đó mà không để lại sẹo.

Một thủ thuật thay thế bao gồm tiêm corticosteroid vào chắp đó để loại bỏ cục sưng đó trên mí mắt của quý vị. Một tác dụng phụ có khả năng xảy ra của việc tiêm steroid là làm sáng vùng da xung quanh, điều này có thể gây ra nhiều vấn đề hơn ở những người da sẫm màu.

Chắp có thể bị ung thư không?

Trong một số trường hợp chắp tái phát ở cùng một phần mí mắt hoặc có biểu hiện đáng ngờ, mô đã loại bỏ có thể được gửi đến phòng thí nghiệm để loại trừ khối u ung thư. May mắn thay, hầu hết các cục sưng trên mí mắt là lành tính và vô hại.

Phòng ngừa chắp 

Chỉ với một vài bước đơn giản, quý vị có thể giúp tránh tái phát chắp. 

• Luôn đảm bảo rửa tay thật sạch sau khi chạm vào các bề mặt có thể không sạch hoặc đã có nhiều người khác chạm vào.

• Cố gắng tránh chạm vào mặt và mắt của quý vị trong suốt cả ngày trừ khi thực sự cần thiết.

• Luôn rửa tay thật sạch trước khi đeo và tháo kính áp tròng.

• Đảm bảo thực hiện vệ sinh mắt kỹ trước khi đi ngủ, bao gồm tẩy trang mắt hoặc loại bỏ các chất có thể gây kích ứng khác.

• Không bao giờ dùng chung đồ trang điểm mắt hoặc bất kỳ mỹ phẩm nào được sử dụng gần mắt.

• Kiểm tra ngày hết hạn trên các sản phẩm trang điểm cũng như kem dưỡng mắt và vứt bỏ bất kỳ sản phẩm nào đã hết hạn.

Trang được xuất bản trong Thứ Tư, 18 tháng 8, 2021