Ana SayfaGöz BakımıGöz Muayeneleri

Baskın göz testi nedir? Nişan gözü nasıl bulunur?

baskın gözünüzün nasıl test edileceğini gösteren örnek

"Baskın göz" ve "oküler baskınlık" terimlerini duydunuz ancak ne anlama geldiklerinden veya bir baskın göz testinin nasıl yapıldığından emin değil misiniz? Temel bilgiler şöyledir…

Baskın göz: Nedir?

Baskın gözünüz, beyninizin görme kısmına biraz daha yüksek derecede girdi sağlayan ve nesnelerin konumu hakkında bilgiyi daha kesin olarak ileten gözünüzdür.

Çoğu durumda, "baskın göz" terimi, iki gözün bir ekip olarak iyi işlediği ve nispeten eşit görme keskinliğine sahip oldukları ve bir gözün basit bir şekilde "öne çıktığı" veya tercih edilen göz olduğu normal görme durumunu açıklarken kullanılır.

Ancak bazen, "baskın göz", ambliyopi ve strabismus disfonksiyonel vakalarında normal görüşü olan ve iyi çalışan gözü açıklamak için kullanılır.

Baskın göz testi

Burada, hangi gözün tercih edilen göz olduğunu belirlemek için basit bir baskın göz testi verilmektedir:

  1. Kollarınızı önünüzde uzatın ve ellerinizi 45 derecelik bir açıda birleştirerek, başparmaklarınız ve işaret parmaklarınız arasında üçgen bir açıklık oluşturun (animasyona bakın).

  2. Her iki gözünüz açık bir şekilde, bu üçgen açıklığı uzak bir nesne üzerinde ortalayın – örneğin bir duvar saati veya kapı kolu.

  3. Sol gözünüzü kapatın.

  4. Nesne ortada kalırsa, sağ gözünüz (açık olan gözünüz) baskın gözünüzdür. Nesne ellerinizle oluşturduğunuz çerçeve içinde değilse, sol gözünüz baskın gözünüzdür.

Kolay baskın göz testi daha:

  1. Bir kolunuzu elinizin başparmağını dik bir pozisyonda tutarak uzatın. (Veya başparmağınız yerine işaret parmağınızı kullanabilirsiniz.)

  2. Her iki gözünüzü açık tutarak ve uzaktaki bir nesneye odaklanarak, başparmağınızı o nesne üzerine getirin. (Başparmağınız kısmen kaybolur gibi oluyorsa endişelenmeyin — bu, normaldir.)

  3. Değişimli olarak her seferinde bir gözünüzü kapatın.

  4. Diğer göz kapalıyken, başparmağınızı doğrudan nesnenin önünde tutan göz baskın gözünüzdür.

Bu baskın göz testlerinin her ikisi de "görme" testleri olarak kategorize edilir, çünkü bir görme hedefinin, geçici bir görme cihazıyla hizalanmasını içerirler (bir tüfeğin namlusundaki "nişangahı" taklit ederek).

Bazı çalışmalar, nişan almalı baskın göz testlerinin, yapması basit ve genellikle doğru olmalarına karşın, kullanılan elden (aşağıya bakın) veya başka görme faktörlerinden etkilenebildiğini göstermiştir.

Bu kafa karıştırıcı faktörlerden kaçınmak için, bazı araştırmacılar nişan almasız baskın göz testlerinin göz baskınlığını (ayrıca oküler baskınlık denir) belirlemek için daha kesin bir yol olabileceğini öne sürmektedirler.

Bu testlerde, gönüllü her iki gözü açık tutar ve görme uyarımları özel optik cihazların kullanımıyla her bir göze ayrı ayrı verilir. Bu da, nişan almasız baskın görme testlerinin sınırlamasıdır — bunları yapmak için gereken ekipman ve uzmanlık tipik olarak yalnızca uzmanlaşmış görme klinikleri veya araştırma tesislerinde bulunurlar.

Çoğu durumda, yukarıda açıklananlar gibi nişan almalı basit göz testleri baskın gözünüzü kesin olarak belirleyecektir.

Göz baskınlığı ve kullanılan el

Göz baskınlığı ve kullanılan el (sağ el veya sol el kullanma) doğrudan ilgili olmasa da, bu özellikler önemli ölçüde ilişkilidir.

Nüfus çalışmaları, insanların yaklaşık %90’ının sağ elli ve yaklaşık %67’sinin sağ göz baskın olduğunu göstermektedir.

Araştırmalar sağ elli bir kişinin sağ gözünün baskın olma ihtimalinin yüksek olduğunu — yaklaşık olarak o kişinin sol göz baskın olma şansından 2,5 kat daha fazla olmak üzere –gösterse de, sadece göz baskınlığına dayanarak kullanılan eli tahmin etmek imkansızdır.

Baskın gözün olmaması: Bu mümkün mü?

Baskın bir gözün olmaması mümkün mü? Belki, ancak bu olağandışı olacaktır.

Baskın göz testinde güçlü bir baskınlık derecesi görünmüyorsa, kişinin karma bir oküler baskınlığının olması daha muhtemeldir (ayrıca değişimli oküler baskınlık da denir); burada bir göz belirli işlevler veya görevler için baskındır ve diğer göz de farklı zamanlarda baskındır.

Bazı insanlar nişan almalı bir baskın göz testi yapabilir ve görme hedefinin herhangi bir gözle elleri veya başparmakları (hangi türde nişanlı testi yaptıklarına bağlı olarak) arasındaki üçgen açıklık ile kusursuz biçimde hizalanmadığını görebilirler.

Bireyler arasında, göz baskınlığına derecesine ilişkin bir aralık vardır. (Aynısı, kullanılan el için geçerlidir.) Diğer bir deyişle, bazı insanlar çok baskın olan bir göze sahip olabilirlerken, diğerlerinde iki gözün baskınlığı arasında daha az bir fark olabilir.

Ancak, belirli bir dereceye kadar, göz baskınlığı beynimize işlenmiştir.

Görme korteksi (beynin görme bilgisini işlediği kısım) baskın göz sütunları adı verilen sinir hücreleri (nöronlar) şeritleridir. Bu nöron bantlarının bir gözden veya diğerinden gelen girdiye tercihli olarak yanıt verdiği görünmektedir ve iki gözle görmenin gelişimi için önemlidir.

Ancak araştırmacılar, göz baskınlığın değişken, değişimli ve belki de bazı bireylerde eksik olduğunu önererek, bu baskın göz sütunlarında bir kısım üst üste bindirme ve plastisite bulunduğuna inanmaktadır.

Atış, fotoğrafçılık ve sporlarda baskın göz

Peki, baskın göz testinin yapılmasının pratikteki önemi nedir?

Hangi gözünüzün baskın göz olduğunu bilmek, çeşitli aktivitelerde daha iyi performans göstermenize yardımcı olabilir. Burada birkaç yaygın örnek verilmektedir:

Sağ elinizi kullanıyorsanız ancak baskın gözünüz sol gözünüzse, bu çapraz hakimiyet çekim doğruluğu için zorluklar oluşturabilir.

Atışta baskın göz. Tüfeğiniz ile hareketli hedefleri vurmada sorun mu yaşıyorsunuz? Çapraz baskınlığınızın olması mümkündür — yani, baskın göz ve baskın el vücudunuzun ters taraflarındadır.

Örneğin, sağ elini (ve bu nedenle sağ omzunuzu) kullanan bir atıcıysanız ancak baskın bir sol gözünüz varsa, kendinizi soldan sağa hareket eden bir hedefin arkasına ve sağdan sola hareket eden hedefin önüne ateş ederken bulabilirsiniz. Bunun farkına varılması, atış keskinliğinizi iyileştirmek için doğru ayarlamalar yapmanıza izin verecektir.

Çapraz baskınlığı telafi etmenin diğer bir seçeneği, atışınızı yapıncaya kadar her iki gözünüzü açık tutmaktır. Her iki gözünüzü açık tutmak, atışa hazırlanmak için çevre görme alanınızın ve derinlik algılamanızın %100’ünü kullanmanızı sağlar. Atıştan hemen önce çapraz baskın sol gözünüzü kapamak, tüfeğinizin namlusunu hareket eden hedefle daha iyi hizalamak için bir son saniye ayarlaması yapmanıza izin verir.

Fotoğrafçılıkta baskın göz. Hangi gözünüzün baskın olduğunu bilmek, dijital tek lensli bir refleks (DSLR) kamerasının veya benzer film kamerasının kadrajına bakarak bir fotoğraf kompozisyonu oluştururken önemlidir.

Baskın gözünüzü kullanmak, size asıl çekimin doğru bir önizlemesini sağlayacaktır. Baskın olmayan gözünüzü kullanmak belirli ayrıntıların hafifçe yana veya kadraj dışına kaymasına neden olacaktır.

Sporda baskın göz. Eğer (çoğu insan gibi) sağ elinizi kullanıyor ve baskın sağ göze sahipseniz, belirli sporlar, baskın gözünüzden tam anlamıyla yararlanmak için başınızı uygun bir pozisyonda tutmanızı gerektirecektir.

Örneğin beyzbol veya softbolda, vururken başınızı döndürmeniz gerekir, böylece baskın gözünüz rotasyonu, hızı ve yaklaşan atışın pozisyonu açıkça görebilirler. Aynısı, kriket için geçerlidir.

Başka bir örnek, golftür. Golf vuruşlarının (ve hatta düzlük ve uzun mesafe vuruşlarının) uygun hizalanması, yapacağınız atışı görselleştirmek için baskın sağ gözünüzü tamamen kullanmanız ve bunu yapmak için vücudunuzu ve sopa başını kesin olarak konumlandırmanız amacıyla yeterli baş dönüşleri gerektirir.

Spor konusunda ciddiyseniz ve spor performansınızı geliştirmek için gözlerinizi nasıl en iyi biçimde kullanacağınız konusunda tavsiye istiyorsanız, spor amaçlı görme alanında özelleşmiş bir göz doktorunu ziyaret edin..

Kullanılan el ve göz baskınlığı: ilişkilerine dair bir meta analiz. Laterality: Asymmetries of Body, Brain and Cognition. 1. Cilt, 1. Basım: 1996. Ekim 2010’da çevrim içi olarak yayımlanmıştır.

Mechanisms underlying decoding at 7 T: Ocular dominance columns, broad structures, and macroscopic blood vessels in V1 convey information on the stimulated eye. NeuroImage. Şubat 2010.

A new method to assess eye dominance. Psicológica. 29. Cilt, 1. Basım: 2008.

Understanding eye dominance. Texas Parks & Wildlife Magazine. Kasım 2006.