Görme sürecinin ilk adımı retinada gerçekleşir. Gözün arkasındaki ışığa duyarlı bu dokuda ışık enerjisi, beyin tarafından yorumlanabilen impulslara dönüştürülür.
Retina tanımı
Retina, göz küresinin arkasındaki iç yüzeyi kaplayan duyusal zardır. Fotoreseptörler adı verilen özel hücreler içeren bir tabaka da dahil olmak üzere birkaç tabakadan oluşur.
İnsan gözünde iki tür fotoreseptör hücresi vardır; çubuklar ve koniler.
Çubuk fotoreseptörler hareketi algılar, siyah beyaz görüş sağlar ve düşük ışıkta iyi çalışır. Koniler, merkezi görüş ve renkli görüşten sorumludur ve orta ve parlak ışıkta en iyi performansı gösterir.
Çubuklar retina boyunca yer alır, koniler, retinanın makula adı verilen küçük bir merkezi bölgesinde yoğunlaşmıştır.
Makulanın merkezinde fovea adı verilen küçük bir çöküntü vardır. Fovea yalnızca koni fotoreseptörleri içerir ve retinada maksimum görme keskinliği ve renkli görüşten sorumlu noktadır.
Retinanın işlevi
Fotoreseptör hücreler, gözün kornea ve merceği tarafından odaklanan ışığı alır ve optik sinir yoluyla beyindeki görme merkezlerine taşınan nörokimyasal sinyallere dönüştürür. [Bkz. göz gösterimi.]
Beynin görme korteksinde (bu ironik bir şekilde beynin arkasında bulunur), bu sinyaller görüntülere ve görsel algılara dönüştürülür.
Retina sorunları
Çok çeşitli retina sorunları, rahatsızlıkları ve hastalıkları vardır. Daha yaygın retina sorunlarının kısa bir listesi şu şekildedir:
Makula dejenerasyonu. Yaşa bağlı makula dejenerasyonu (YBMD), dünya çapında geri dönüşü olmayan körlük ve görme bozukluğunun önde gelen nedenidir. Bugün dünya çapında makula dejenerasyonu ile yaşayan insan sayısının 196 milyon olduğu tahmin ediliyor ve bu sayının 2040 yılına kadar 288 milyona çıkması bekleniyor. [Makula dejenerasyonu hakkında daha fazla bilgi edinin.]
Diyabetik retinopati. Diyabetin yıkıcı sonuçlarından biri, retinayı besleyen ve destekleyen kan damarlarına zarar vererek önemli görme kaybına yol açmasıdır. [Diyabetik retinopati hakkında daha fazla bilgi edinin.]
Maküler ödem. Bu, bozulmaya ve bulanık merkezi görüşe neden olan makulada sıvı birikmesi ve şişmesidir. Maküler ödemin diyabet de dahil olmak üzere çeşitli nedenleri vardır. Bazı durumlarda katarakt ameliyatından sonra makula şişmesi de meydana gelebilir.
Santral seröz retinopati. Bu, merkezi retinanın altında sıvı biriktiğinde bozuk görmeye neden olmasıdır. Santral seröz retinopatinin (SSR) nedeni genellikle bilinmemekle birlikte, 30 ila 50 yaşlarındaki erkekleri kadınlardan daha sık etkileme eğilimindedir ve stres önemli bir risk faktörü gibi görünmektedir.
Hipertansif retinopati. Kronik yüksek tansiyon, retinayı besleyen küçük kan damarlarına zarar vererek önemli görme sorunlarına yol açabilir. Hipertansif retinopati için risk faktörleri, obezite, fiziksel aktivite eksikliği, çok fazla tuz tüketmek, ailede hipertansiyon öyküsü ve stresli bir yaşam tarzı dahil olmak üzere yüksek tansiyon için olanlarla aynıdır.
Solar retinopati. Bu, güneşe bakmaktan kaynaklanan makula hasarıdır ve görme alanınızın merkezinde kalıcı bir kör noktaya neden olabilir. Solar retinopati (solar makulopati olarak da adlandırılır) riski, en fazla güneş tutulması göz koruması olmadan izlendiğinde meydana gelir.
Retina dekolmanı. Retina dekolmanı (retinanın beslenmesini sağlayan gözün altta yatan koroid tabakasından çekilmesi) tıbbi bir acil durumdur. Retina mümkün olan en kısa sürede cerrahi olarak yeniden yerleştirilmezse, kalıcı ve kötüleşen görme kaybı meydana gelebilir. [Retina dekolmanı hakkında daha fazla bilgi edinin.]
Rutin göz muayenelerinin önemi
Bir ömür boyu iyi görmenin keyfini çıkarmak için retinanızın işlevini düzgün şekilde yerine getirmesini sağlamak çok önemlidir. Birçok retina sorunu, siz herhangi bir önemli semptomu fark etmeden önce göz doktorunuz tarafından tespit edilebilir.
Rutin göz muayeneleri, makula dejenerasyonunun ve diğer ciddi retina sorunlarının erken belirtilerini ortaya çıkarabilir; böylece görme kaybını önlemek için tedaviye mümkün olan en kısa sürede başlanabilir.
